Үлкен тұзды көл

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Үлкен тұзды көл

Үлкен тұзды көл (ағылш. Great Salt Lake) — Үлкен Алап қыраты мен Сеңгір таулары аралығындағы 1282 м биіктікте, АҚШ-тың батысында орналасқан ағынсыз, тұйық тұзды көл.


Плейстоцендегі тұщы Бонневилл көлінің қалдығы. Көлдің ауданы түсетін жауын-шашын мөлшеріне байланысты 2,5 мың км2 -ден 6 мың км2-ге дейін өзгеріп отырады.

Орташа тереңд. 4,5 — 7,5 м, ең терең бөлігі 13 — 15 м. Тұздылығы 137‰ (деңгейі төмен кезде 300‰). 1916 жылы тұздарды өнеркәсіпте қолдану мақсатында (натрий, магний, бром т.б. тұздар) пайдалана бастады. Химиялық құрамы 1936 жылдан тұрақты; 1959 жылы көл екіге бөлінген (бөгет тұрғызып, т. ж. салынды), оңтүстік бөлігі Бэр, Джордан, Уибер өзендерінің суымен толығып тұрады (судың минералд. 6 — 7 м тереңдікте 130 — 150 г/л, одан төменде 240 — 280 г/л); солтүстік бөлігі булану алабының қызметін атқарады (минералд. 334 — 345 г/л). Тұзының жалпы қоры 6 млрд. т. Шығыс жағалауында ірі қалалар Солтүстік-Лейк-Сити, Огден орналасқан.

Көлді Оңтүстік Тынық мұхиттық т.ж. (ұзындығы 40 км болатын дамба үстімен) қиып өтеді.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. "Қазақ Энциклопедиясы", 9 том