Координаттар жүйесі
(Координаттар бетінен бағытталды)
![]() | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B9_%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B8%D0%BA.svg/250px-%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B9_%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B8%D0%BA.svg.png)
Координаттар (лат. co – бірге және ordіnatus – тәртіптелген, анықталған) — жазықтықтағы, кез-келген беттегі не кеңістіктегі нүктенің орнын анықтайтын сандар. Ғылымға, ең әуелі, аспан сферасындағы не Жер шары бетіндегі нүктенің орнын (ендік пен бойлық) анықтайтын астрономиялыһ және географиялық кординаттар енді (қараңыз [1]). 17 ғасырда Р.Декарт кординаттар әдісі арқылы геометрия мен математикалық анализдің арасындағы өзекті байланысты ашты[2].
Механикада, математикада физикада, т.б. салаларда сфералық Координаттар (r, , ), цилиндрлік Координаттар (, , z), эллипсоидтық Координаттар жиі қолданылады. Кеңістіктегі біртекті Координаттар жазықтықтағы Координаттар сияқты енгізіледі.[3]
Түрлері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Декарттық координаттар жүйесі — евклидтік кеңістіктегі түзу сызықты координаттар жүйесі;
- Түзу сызықты координаттар— координаттар бас нүктесі және осы нүктеде қиылысатын түзу сызықты координаттар осьтері бойынша анықталатын координаттар;
- Тікбұрышты координаттар — барлық осьтері өзара перпендикуляр болатын түзу сызықты координаттар;
- Сфералық координаттар — барлық осьтері өзара перпендикуляр болатын түзу сызықты координаттар;
Жазық тікбұрышты координаттар жүйесі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тағы қараңыз
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Географиялық координаттар
- ↑ Декарттық координаттар жүйесі
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9