Горнер схемасы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Горнер схемасы - көпмүшенің екімүшесіне бөлгенде шығатын толымсыз бөліндіні және қалдықты анықтауға арналған әдіс (мұндағы коэффициенттерінің барлығы бір өрісте, мысалы, комплекс сандар өрісінде жатады). Кез келген көпмүше жалғыз ғана әдіспен мына түрде өректеле алады: (1)

Мұндағы – толымсыз бөлінді, ал – қалдық , Безу теоремасы бойынша бұл ке тең. көпмүшесі мен – қалдық рекурренттік формулалар арқылы есептеледі

b

(2)

Есептеу жұмысында үтіңгі жолына берілген көпмүшенің коэффициенттері жазылатын, ал астыңғы жолына (2) формула бойынша есептелген мәндер жазылатын кесте пайдаланылады.

c

Осы тәсілді ортағасырлық Қытай математиктері пайдаланып келген. Бір-біріне тәуелсіз түрде 1819 жылы ағылшын математигі Уйльям Горнер (1786 - 1837) және итальян математигі Паоло Руффин (1765 - 1822) қайта ашқан (1804 жылы)..[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. "Математикалық ойашар", "Қазақ энциклопедиясы" Алматы, 2009